Mając na uwadze zachowane wartości artystyczne przedmiotowej nastawy ołtarzowej, w dniu 28 lutego 2023 r. prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz podpisała decyzję dotyczącą jej wpisu do rejestru zabytków województwa podlaskiego.

Dwukondygnacyjny ołtarz pod wezwaniem św. Michała Archanioła wymieniany był w wizytacji kościoła dąbrowskiego w 1804 r. Około 1825 r. został przeniesiony wraz z obrazem do nowej kaplicy cmentarnej. Wówczas został przebudowany i ze względu na niewielką wysokość kaplicy, zmniejszony do jednej kondygnacji. Obecnie ołtarz ustawiony jest na drewnianej mensie.

Nastawa ołtarzowa składa się z pola głównego ujętego dwiema kolumnami korynckimi i uszaków ustawionych w stosunku do niej pod kątem. Pole główne obramione jest z obu stron pasami wici roślinnej, u dołu zaś liśćmi akantu splecionymi z kwiatami. Podstawy kolumn zdobi ornament okuciowy z rautami oraz rozety kwiatowe, zaś ich trzony oplata ornament z wici winnego grona. Na kapitelach spoczywa fragment kostkowego fryzu zwieńczonego kwiatonem. Uszaki o fantazyjnie wyciętych brzegach pokrywa ornament okuciowy, zbudowany z płaskich listew i płycin naśladujących żelazne okucia. Ornament ten kształtowany jest w geometryczne formy, do którego dołączono takie elementy jak imitacje główek gwoździ, małe rauty.

Pole i krawędzie uszaków udekorowane zostały płaskorzeźbionymi, uskrzydlonymi główkami anielskimi. Są one przykładem doskonałej sztuki snycerskiej.

Poprzez pozostawienie architektonicznego schematu kompozycyjnego, jak również form i motywów dekoracji snycerskiej, ołtarz stanowi reprezentatywny przykład sztuki północnego manieryzmu. Bogaty ornament zdobiący kolumny, pole główne i uszaki oraz płaskorzeźbione główki anielskie świadczą o wysokim kunszcie wykonania nastawy ołtarzowej – wskazuje w decyzji wpisu prof. dr hab. Małgorzata Dajnowicz.

Źródło: wuoz.bialystok.pl

opr./TL/