Janów to niewątpliwie stolica polskiej tkaniny dwuosnowowej – jedyne miejsce w kraju gdzie nieprzerwanie od połowy XIX wieku kultywowane są tradycje tkactwa dwuosnowowego. W Janowie organizowany jest najstarszy etnograficzny konkurs na Podlasiu – konkurs na tkaninę dwuosnowową, którego głównym celem jest zachowanie i promocja tradycji tkackich ośrodka janowskiego oraz okolicznych miejscowości, a także tworzenie warunków do rozwoju aktywności twórczej, upowszechnianie wartości artystycznych tkaniny dwuosnowowej, edukacja kulturalna, promocja sztuki i rękodzieła ludowego jako lokalnego dziedzictwa kulturowego.
Organizatorem konkursu od 1993 roku jest Gminny Ośrodek Kultury, Sportu i Turystyki w Janowie, a w tym roku odbyła się jego XXXI edycja.
Konkurs do niedawna obejmował swym zasięgiem teren Polski północno-wschodniej, czyli obszar, na którym tkactwo dwuosnowowe było znane od wieków. Obecnie zaproszenie do udziału w wydarzeniu kierowane jest do tkaczek i tkaczy z terenu całej Polski.
Do konkursu można zgłaszać tkaniny wykonane zgodnie z tradycją, czyli z przędzy wełnianej, na ręcznych krosnach , unikatową techniką dwuosnowową, wykonane w tradycyjnych wymiarach i zgodne z ogłoszonym tematem, który w 2023 brzmi: „Mój wymarzony niewytkany dywan” z zastrzeżeniem, że praca konkursowa powinna nawiązywać do tradycji janowskiej tkaniny dwuosnowowej .
Oceny prac w dniu 12.10.2023 r. dokonała komisja w składzie :
Wojciech Kowalczuk – Kierownik Działu Etnografii Podlaskiego Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie - przewodniczący
Aleksandra Pluta – etnograf – Podlaskie Muzeum Kultury Ludowej w Wasilkowie - członek
Krystyna Kunicka – plastyk – Podlaski Instytut Kultury w Białymstoku - członek
Justyna Grabowicz – Dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury, Sportu i Turystyki w Janowie -komisarz konkursu
Ocenie podlegały kompozycja tkanin i walory kolorystyczne , zgodność z tematem konkursu, wartość artystyczna oraz jakość wykonania
Komisja Konkursowa zapoznała się z 17 tkaninami zgłoszonymi do konkursu przez 14 osób i zakwalifikowała wszystkie prace jako zgodne z kryteriami określonymi w regulaminie.
Po przeprowadzonej ocenie, przyznano następujące nagrody:
I nagroda :
-Eugeniusz Markiewicz ( Mrągowo) „Przyszła koza do Janowa” i „Drzewo życia”
-Małgorzata Pepłowska (Ruchna k. Węgrowa) „Targ przed farą w Węgrowie”
-Romualda Puzanowska (Marchelówka gm. Janów) „Drzewo życia”
II nagroda :
-Ludgarda Sieńko (Janów) „Osiedle pod lasem” i „Życie w przyrodzie”
-Alicja Kochanowska (Janów) „Moje wymarzone miejsce do życia” i „Las”
-Iwona Herbuś – Iwaniuk ( Czarna Białostocka) „Kwiat paparoci”
III nagroda :
-Teresa Pryzmont (Wasilówka gm. Janów) „Spełnione marzenie”
-Danuta Radulska (Wasilówka gm. Janów) „Noc Świętojańska”
-Franciszek Kania (Zakopane) „Góralska Derka”
Wyróżnienia :
-Helena Gołko (Trofimówka gm. Janów) „Cztery pory roku”
-Jadwiga Możejko (Makowlany gm. Sidra) „Winobranie”
-Helena Pryzmont (Wasilówka gm. Janów) „W zielonym gaju”
-Karolina Radulska (Popiołówka gm. Korycin) „Aby móc marzyć”
-Karina Zaborowska ( Podkamionka gm. Sokółka) „Kwiaty nocą”
Komisja konkursowa z satysfakcją stwierdziła wysoki poziom prac zgłoszonych do konkursu. Tegoroczny temat pozwolił na nowatorskie spojrzenie na kompozycję tkanin oraz wprowadzenie nowych motywów i ornamentów. Z zadowoleniem podkreśla udział młodych stażem twórców tkaniny dwuosnowowej oraz fakt , że z roku na rok, utrzymuje się duże zainteresowanie udziałem w konkursie . Pozwala to stwierdzić, że dotychczasowa praca na rzecz upowszechniania tkaniny dwuosnowowej oraz podtrzymania tradycji tkackich przynosi założone efekty.
Źródło:GOKSiT Janów