Handel ludźmi to przestępstwo, które z biegiem lat staje się coraz większym zagrożeniem dla podstawowych praw wolności człowieka, ingerującym w cudze życie, nietykalność cielesną i prawo do decydowania o sobie samym. Obecnie za niepodważalny uznaje się fakt, iż ma ono charakter ponadpaństwowy, dotyczący większości państw na świecie. Stanowi wynik długotrwałych procesów globalizacji, integracji regionalnej i ponadnarodowej oraz otwarcia granic pomiędzy krajami Europy Zachodniej i tzw. bloku wschodniego. Nie sposób nie zauważyć, iż handel ludźmi rozpatrywać można jako współczesny przejaw niewolnictwa, wykorzystywania cudzej pracy i traktowania ludzi jako własności, nad którą ma się w pełni nieograniczoną władzę i możliwość decydowania.
Handlem ludźmi jest werbowanie, transport, dostarczanie, przekazywanie, przechowywanie lub przyjmowanie osoby z zastosowaniem: przemocy lub groźby bezprawnej, uprowadzenia, podstępu, wprowadzenia w błąd albo wyzyskania błędu lub niezdolności do należytego pojmowania przedsiębranego działania, nadużycia stosunku zależności, wykorzystania krytycznego położenia lub stanu bezradności, udzielenia albo przyjęcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo jej obietnicy osobie sprawującej opiekę lub nadzór nad inną osobą – w celu jej wykorzystania, nawet za jej zgodą, w szczególności w prostytucji, pornografii lub innych formach seksualnego wykorzystania, w pracy lub usługach o charakterze przymusowym, w żebractwie, w niewolnictwie lub innych formach wykorzystania poniżających godność człowieka albo w celu pozyskania komórek, tkanek i narządów wbrew przepisom ustawy.
Na szczeblu Komendy Głównej Policji działania związane z zapobieganiem i zwalczaniem handlu ludźmi koordynuje umiejscowiony w Biurze Kryminalnym Wydział do walki z Handlem Ludźmi. Wydział ten odsługuje infolinię/telefon zaufania nr 664-974-934, gdzie można również w sposób anonimowy przekazać wszelkie informacje dotyczące procederu handlu ludźmi oraz uzyskać poradę lub wsparcie.
Z uwagi na międzynarodowy charakter przestępstwa handlu ludźmi Policja współpracuje z polskimi i zagranicznymi oficerami łącznikowymi, a także międzynarodowymi instytucjami policyjno-prokuratorskimi, tj. Interpolem, Europolem, Eurojustem (Europejska Jednostka Współpracy Sądowej), Frontexem (Europejska Agencja Zarządzania Współpracą Operacyjną na Granicach Zewnętrznych Państw Członkowskich Unii Europejskiej). Uczestniczy ponadto w pracach „EMPACT-u” tj. europejskiej platformy przeciwko zagrożeniom przestępczością zorganizowaną, w tym handlu ludźmi, w skład której wchodzą m.in. przedstawiciele 24 krajów Unii Europejskiej oraz mi.in. Szwajcarii. W ramach tej platformy ustalane są główne cele i zadania w zakresie zwalczania i zapobiegania handlowi ludźmi w Europie.
W przeciwdziałaniu handlowi ludźmi istotną rolę odgrywa poszerzanie świadomości ludzi na temat tego procederu oraz współpraca i wymiana doświadczeń organów ścigania i instytucji współpracujących w tym zakresie.
Z tego też powodu, w dniach 19-22 września br. w Lesznie k. Warszawy odbyła się konferencja połączona z warsztatami szkoleniowymi dla koordynatorów i członków zespołów do zwalczania przestępstwa handlu ludźmi w komendach wojewódzkich Policji, zorganizowana przez Wydział do walki z Handlem Ludźmi Biura Kryminalnego Komendy Głównej Policji oraz Departament Spraw Międzynarodowych i Migracji MSWiA.
W spotkaniu udział wzięli wojewódzcy koordynatorzy Policji zajmujący się w garnizonach przedmiotową problematyką wraz z Naczelnikami Wydziałów Kryminalnych oraz zaproszeni goście, w tym przedstawiciele MSWiA, Straży Granicznej oraz przedstawiciele instytucji pozarządowych wspierających ofiary handlu ludźmi.
Przedsięwzięcie w połączeniu z odprawą służbową poświęcone było m.in. omówieniu problematyki handlu ludźmi i międzynarodowego aspektu jego zwalczania oraz służyło wymianie doświadczeń i informacji w tym aspekcie przestępczości.
Wśród zaproszonych gości swe przemówienia m.in. wygłosili:
- Pani Aleksandra Suska-Mentel - Zastępca Dyrektora Departamentu Spraw Międzynarodowych i Migracji Ministerstwa Spraw Wewnętrznych i Administracji
- Pan mł. insp. Maksym Fedorchuk - Zastępca Naczelnika Wydziału do walki z Handlem Ludźmi Departamentu Policji Migracyjnej Narodowej Policji Ukrainy
- Pani Sędzia Agnieszka Niklas-Bibik - SSO w Słupsku
- Pana dr Łukasz Wieczorek- doktor nauk prawnych Uniwersytetu Warszawskiego, członek Polskiego Towarzystwa Kryminologicznego im. prof. Stanisława Batawii oraz European Society of Criminology,
- Pani Irena Dawid-Olczyk- Prezes Fundacji Przeciwko Handlowi Ludźmi i Niewolnictwu La Starda wraz z przedstawicielami fundacji
oraz przedstawiciele firmy Uber, Europejskiej Agencji Straży Granicznej i Przybrzeżnej FRONTEX, Komendy Głównej Policji, Straży |Granicznej, Komend Wojewódzkich Policji i inni.
Następnie odbyła się część warsztatowa mająca na celu wzmocnienie umiejętności diagnozowania ofiar handlu ludźmi i oceny zdarzeń w aspekcie wystąpienia znamion przestępstwa handlu ludźmi i jemu podobnych.
W październikowym wydaniu Gazety Policyjnej poświęcony został Handlowi Ludźmi odrębny artykuł – zapraszamy do lektury.
Pamiętaj! Nie bądź obojętny- reaguj!
(Biuro Kryminalne KGP)