Jednocześnie z różnych źródeł dociera do nas informacja, że to działalność człowieka w dużej mierze odpowiada za te gwałtowne zmiany.
Termin „zmiany klimatu” zwykle kojarzy się z globalnym ociepleniem, czyli wzrostem średniej temperatury na Ziemi. Ocieplenie to jest efektem zwiększonej emisji gazów cieplarnianych, takich jak dwutlenek węgla (CO₂), metan (CH₄) czy podtlenek azotu (N₂O). Gazy te tworzą w atmosferze warstwę zatrzymującą ciepło, co prowadzi do nieustannego podnoszenia się temperatury.
W przeszłości klimat Ziemi także się zmieniał – jednak były to procesy zachodzące w skali setek tysięcy czy milionów lat. Dzisiejsze zmiany są znacznie szybsze. Wynika to z działalności człowieka: masowego spalania paliw kopalnych, wylesiania, intensywnej produkcji żywności i gwałtownych przekształceń środowiska naturalnego. Wiele gatunków – roślin i zwierząt – nie jest w stanie przystosować się do tak szybkich zmian, co prowadzi do spadku bioróżnorodności i destabilizacji ekosystemów.
Właśnie dlatego coraz częściej mówi się o kryzysie klimatyczno-ekologicznym. Kryzys klimatyczny obejmuje szeroki zakres zjawisk wywołanych ociepleniem klimatu. Należą do nich m.in.:
• coraz częstsze i silniejsze ekstremalne zjawiska pogodowe, takie jak długotrwałe susze, gwałtowne powodzie, fale upałów czy huragany,
• podnoszenie się poziomu mórz i oceanów,
• topnienie lodowców i wiecznej zmarzliny,
• zaburzenia w funkcjonowaniu ekosystemów, które wpływają na rolnictwo, dostęp do wody i zdrowie ludzi
Dlaczego warto się tym interesować?
Ponieważ zmiany klimatu dotyczą każdego z nas – niezależnie od miejsca zamieszkania, wieku czy stylu życia. Jeśli nie podejmiemy działań ograniczających emisje i degradację środowiska, możemy przekroczyć punkty krytyczne, po których nie będzie możliwy powrót do względnej stabilności klimatycznej.
Dlatego tak istotna jest edukacja klimatyczna. Rozmowy o zmianach klimatu, ich przyczynach i konsekwencjach pomagają zrozumieć skalę problemu, a także uświadamiają, że każdy – nawet podejmując drobne kroki – może przyczynić się do poprawy stanu środowiska. Świadome społeczeństwo to pierwszy krok do realnych działań, które mogą spowolnić lub ograniczyć skutki kryzysu klimatycznego.
opr. JS na podst. PKPK