Prelekcję poprowadził historyk białostockiego oddziału IPN, dr Jan Jerzy Milewski. Zgromadzeni usłyszeli o tym, jak 10 lutego 1940 roku rozpoczęła się pierwsza masowa wywózka Polaków w głąb Rosji.
Sowieci najpierw postanowili wywieźć tzw. "spiecpieriesieliency-osadników", jak nazywali polskich osadników wojskowych, pracowników leśnych, pracowników PKP czy niższych urzędników państwowych. Na Syberii zesłani umieszczani byli w budynkach przypominających obozowe baraki. Musieli także w ekstremalnych warunkach pogodowych pracować przy wyrębie lasów.
Do czerwca 1941 roku miały miejsce cztery deportacje, w wyniku których zesłano około miliona Polaków. Według historyków 150 tysięcy osób miało tam stracić życie.
W trakcie spotkania wyświetlono również film pt. „Perskie ocalenie”. Opowiada on o dramatycznych wydarzeniach z okresu II wojny światowej. Wtedy to wraz z armią generała Andersa udało się ewakuować z sowieckich łagrów ponad 37 tys. cywilów, w tym wiele tysięcy dzieci.
Kolejne spotkanie w ramach „Przystanku Historia” odbędzie się 1 marca. Dotyczyć ma tematu „Okręgu Białystok Narodowego Zjednoczenia Wojskowego 1944 – 1956”.
